๐ SC/ST/obc Land Rights in India: เค्เคฏों เค़เคฐूเคฐी เคนै 5 เคฌीเคा เค़เคฎीเคจ เคा เคธंเคตैเคงाเคจिเค เค เคงिเคाเคฐ?
SC/ST/obc เคो 5 เคฌीเคा เค़เคฎीเคจ เคा เค
เคงिเคाเคฐ เค्เคฏों เค़เคฐूเคฐी เคนै? | เค्เคฏा เคธंเคธเคฆ เคเคฐ เคोเคฐ्เค เคธंเคตिเคงाเคจ เคธे เคฌเคก़े เคนैं?
เคญाเคฐเคค เคा เคธंเคตिเคงाเคจ เคฆेเคถ เคी เคธเคฐ्เคตोเค्เค เคตिเคงि (Supreme Law of the Land) เคนै। เคฏเคน เคेเคตเคฒ เคเค เคिเคคाเคฌ เคจเคนीं เคฌเคฒ्เคि เคชूเคฐे เคฒोเคเคคंเคค्เคฐ เคी เคเคค्เคฎा เคนै। เคฒेเคिเคจ เคธเคฎเคฏ-เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคธเคตाเคฒ เคเค เคคा เคนै — “เค्เคฏा เคธंเคธเคฆ เคเคฐ เคोเคฐ्เค เคธंเคตिเคงाเคจ เคธे เคเคชเคฐ เคนो เคเค เคนैं?” เคธाเคฅ เคนी, เค
เคจुเคธूเคिเคค เคाเคคि เคเคฐ เคเคจเคाเคคि (SC/ST/obc) เคे เคฒिเค เคญूเคฎि เค
เคงिเคाเคฐ เคा เคธเคตाเคฒ เคญी เคเคคเคจा เคนी เค
เคนเคฎ เคนै।
เคเคธ เคเคฐ्เคिเคเคฒ เคฎें เคนเคฎ เคฆोเคจों เคฎुเคฆ्เคฆों เคชเคฐ เคเคฐ्เคा เคเคฐेंเคे —
---
1. เค्เคฏा เคธंเคธเคฆ เคเคฐ เคोเคฐ्เค เคธंเคตिเคงाเคจ เคธे เคฌเคก़े เคนैं?
เคธंเคตिเคงाเคจ เคी เคธเคฐ्เคตोเค्เคเคคा
เคญाเคฐเคค เคฎें เคธंเคตिเคงाเคจ เคนी เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคाเคจूเคจ เคนै।
เคธंเคธเคฆ เคाเคจूเคจ เคฌเคจा เคธเคเคคी เคนै, เคฒेเคिเคจ เคตเคน เคธंเคตिเคงाเคจ เคी เคฎूเคฒ เคญाเคตเคจा เคเคฐ เคฌुเคจिเคฏाเคฆी เคขांเคे (Basic Structure) เคो เคจเคนीं เคฌเคฆเคฒ เคธเคเคคी।
เคธंเคธเคฆ เคी เคญूเคฎिเคा
เคธंเคธเคฆ เคเคจเคคा เคे เคช्เคฐเคคिเคจिเคงिเคฏों เคी เคธंเคธ्เคฅा เคนै।
เคฏเคน เคाเคจूเคจ เคฌเคจाเคคी เคนै, เคฒेเคिเคจ เคตเคน เคธंเคตिเคงाเคจ เคे เคฆाเคฏเคฐे เคฎें เคนी เคตैเคง เคนै।
เคोเคฐ्เค เคी เคญूเคฎिเคा
เค
เคฆाเคฒเคคों เคा เคाเคฎ เคนै เคฏเคน เคฆेเคเคจा เคि เคธंเคธเคฆ/เคฐाเค्เคฏ เคตिเคงाเคจเคธเคญाเคं เคे เคฌเคจाเค เคाเคจूเคจ เคธंเคตिเคงाเคจ เคे เค
เคจुเคฐूเคช เคนैं เคฏा เคจเคนीं।
เค
เคเคฐ เคोเค เคाเคจूเคจ เคธंเคตिเคงाเคจ เคธे เคเคเคฐाเค เคคो เคธुเคช्เคฐीเคฎ เคोเคฐ्เค เคเคธे เคฐเคฆ्เคฆ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
๐ เคฎเคคเคฒเคฌ เคธाเคซ เคนै — เคธंเคธเคฆ เคเคฐ เคोเคฐ्เค เคธंเคตिเคงाเคจ เคธे เคเคชเคฐ เคจเคนीं, เคฌเคฒ्เคि เคเคธเคे เคฐเค्เคทเค เคเคฐ เคต्เคฏाเค्เคฏाเคाเคฐ เคนैं।
---
2. เค्เคฏों เค़เคฐूเคฐी เคนै SC/ST เคो เค़เคฎीเคจ เคा เค
เคงिเคाเคฐ?
เคญूเคฎिเคนीเคจเคคा เคी เคธเค्เคाเค
เคเค เคญी เคญाเคฐเคค เคฎें เคฌเคก़ी เคธंเค्เคฏा เคฎें เคฆเคฒिเคค เคเคฐ เคเคฆिเคตाเคธी เคชเคฐिเคตाเคฐ เคญूเคฎिเคนीเคจ เคนैं।
เคตे เคฎเค़เคฆूเคฐी เคฏा เคฆूเคธเคฐों เคी เค़เคฎीเคจ เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคो เคฎเคเคฌूเคฐ เคฐเคนเคคे เคนैं।
เคญूเคฎि เคธुเคงाเคฐ เคी เค
เคงूเคฐी เคเคนाเคจी
เคเค़ाเคฆी เคे เคฌाเคฆ เคญूเคฎि เคธुเคงाเคฐ เคाเคจूเคจ เคฌเคจे, เคฒेเคिเคจ เคตे เค
เคงूเคฐे เคฐเคน เคเค।
เค़เคฎीเคจเคฆाเคฐ เคเคฐ เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคตเคฐ्เค เค
เคชเคจी เค़เคฎीเคจ เคฌเคा เคฒे เคเค, เคญूเคฎिเคนीเคจों เคคเค เค़เคฎीเคจ เคจเคนीं เคชเคนुंเคी।
5 เคฌीเคा เค़เคฎीเคจ เคा เคธंเคตैเคงाเคจिเค เค
เคงिเคाเคฐ
เค
เคเคฐ เคนเคฐ เคญूเคฎिเคนीเคจ SC/ST/obc เคชเคฐिเคตाเคฐ เคो เคเคฎ-เคธे-เคเคฎ 5 เคฌीเคा เคेเคคी เคฏोเค्เคฏ เค़เคฎीเคจ เคฎिเคฒ เคाเค, เคคो—
เคเคฐ्เคฅिเค เคเคค्เคฎเคจिเคฐ्เคญเคฐเคคा เคฌเคข़ेเคी।
เค़เคฐीเคฌी เคเคฐ เคถोเคทเคฃ เคเคฎ เคนोเคा।
เคธाเคฎाเคिเค เคจ्เคฏाเคฏ เคเคฐ เคฌเคฐाเคฌเคฐी เคฎเคเคฌूเคค เคนोเคी।
เคฆเคฒिเคค-เคเคฆिเคตाเคธी เคธเคฎाเค เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคเคฐ เคธंเคชเคค्เคคि เคชเคฐ เคตाเคธ्เคคเคตिเค เคนिเคธ्เคธेเคฆाเคฐी เคชा เคธเคेเคा।
---
3. เคเคे เคा เคฐाเคธ्เคคा
เคเคธเคे เคฒिเค เคธंเคธเคฆ เคฎें เคจเคฏा เคाเคจूเคจ เคฌเคจाเคจा เคนोเคा।
เคฐाเค्เคฏ เคธเคฐเคाเคฐों เคो เคญूเคฎि เคธुเคงाเคฐ เคी เคจीเคคिเคฏों เคो เคชूเคฐी เคเคฎाเคจเคฆाเคฐी เคธे เคฒाเคू เคเคฐเคจा เคนोเคा।
เคเคจเคคा เคो เคฒोเคเคคांเคค्เคฐिเค เคคเคฐीเคे เคธे เคฆเคฌाเคต เคฌเคจाเคจा เคนोเคा เคคाเคि เคฏเคน เค
เคงिเคाเคฐ เคธिเคฐ्เคซ़ เคตाเคฆों เคฎें เคจ เคฐเคน เคाเค เคฌเคฒ्เคि เคाเคจूเคจी เคเคฐ เคธंเคตैเคงाเคจिเค เคนเค़ เคฌเคจे।
---
เคญाเคฐเคค เคा เคธंเคตिเคงाเคจ เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคนै เคเคฐ เคธंเคธเคฆ เคต เคोเคฐ्เค เคเคธเคी เคธीเคฎाเคं เคฎें เคฌंเคงे เคนैं।
เคฒेเคिเคจ เค
เคธเคฒी เคธाเคฎाเคिเค เคจ्เคฏाเคฏ เคคเคญी เคธंเคญเคต เคนोเคा เคเคฌ เคญूเคฎिเคนीเคจ SC/ST เคชเคฐिเคตाเคฐों เคो 5 เคฌीเคा เค़เคฎीเคจ เคा เคธंเคตैเคงाเคจिเค เค
เคงिเคाเคฐ เคฎिเคฒेเคा। เคฏเคน เคเคฆเคฎ เคธिเคฐ्เคซ เคเคฐ्เคฅिเค เคฌเคฆเคฒाเคต เคจเคนीं, เคฌเคฒ्เคि เคธเคฎाเคจเคคा เคเคฐ เคเคฐिเคฎा เคी เคाเคฐंเคी เคนोเคा।